سال‌هاست در کشور ما به منظور اصلاح قانون مهریه و تعدیل آن، قوانین مختلفی وضع شده است. حال نمایندگان مجلس قرار است با بررسی طرح جدیدی، سقف ۱۴ سکه را برای مهریه تعیین کنند و برای مقدار بیشتر از آن، مالیات در نظر بگیرند. موافقان می‌گویند این طرح به منظور کاهش فشار روی مردان هنگام پرداخت مهریه بسیار کاربردی است و مخالفان آن معتقدند وضع این قانون در صورت اصلاح نشدن دیگر قوانین ازدواج، آسیب‌های سنگینی را به زنان وارد می‌کند.
امروز نیز قرار بود اعضای کمیسیون قضایی مجلس به اتفاق نمایندگان فراکسیون زنان، کارشناسان و نمایندگان دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط طرح الحاق یک تبصره به ماده ۱۱ قانون اجرای محکومیت‌های مالی را بررسی و نتیجه آن را اعلام کنند که البته با توجه به آغاز موج جدید کرونا، به زمان دیگری موکول شده است.
مردان بی‌توجه
سید کاظم دلخوش، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ما در این خصوص می‌گوید: با آنکه در دوره هشتم مجلس، قانونی به تصویب رسید که براساس آن برای مهریه سقف ۱۱۰ سکه تعیین شد، اما با این حال برخی از مردان با بی‌توجهی به قانون، مهریه‌هایی بیش از ۱۱۰ سکه را پذیرفته‌اند که در برخی مواقع مورد سوءاستفاده قرار گرفته و امروز با مشکل روبه‌رو شده‌اند. بنابراین ضرورت دارد قانون مهریه اصلاح شود تا مهریه‌ای که به عنوان مهر برای زن تعیین می‌شود به وسیله‌ای برای تخریب زندگی تبدیل نشود.
به گفته وی طرح «اصلاح مهریه با نگاه حفظ کرامت زنان و مردان» از سوی کمیته و کارگروه مربوطه در دست بررسی است و هنگامی که نتیجه نهایی شود به اطلاع عموم می‌رسد.
بررسی‌های لازم در خصوص محکومیت‌های مالی در کمیسیون قضایی مجلس انجام شده و در حال نهایی شدن برای ارائه به صحن علنی مجلس است که در صورت تأیید از سوی شورای نگهبان، ابلاغ خواهد شد.
مهریه یک توافق است
امیر حسین آبادی؛ رئیس پیشین کانون وکلای دادگستری مرکز و وکیل پایه یک دادگستری نیز در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان برای مهریه سقف تعیین کرد به ما می‌گوید: مهریه یک توافق است و هرچه طرفین توافق کنند همان است، اما در برخی مواقع قانون‌گذار با در نظر گرفتن مصالح کشور می‌تواند برای این توافق سقف در نظر بگیرد اما به لحاظ شرعی توافق طرفین هرچه باشد معتبر است.
این استاد بازنشسته دانشگاه شهید بهشتی می‌افزاید: مجلس، قانون‌گذار است و باید همه جوانب این موضوع را به لحاظ شرعی، اجرایی، جامعه‌شناسی و حتی روان‌شناسی بررسی کند، ضمن آنکه اگر نمایندگان مجلس، قانونی را تصویب کنند که خلاف شرع باشد، شورای نگهبان آن را تصویب نخواهد کرد.
وی با بیان اینکه باید نگاه جامعه به ازدواج تغییر کند، ادامه می‌دهد: در سند ازدواج، صفحاتی به نام توضیحات است که این اختیار را به طرفین می‌دهد تا شروطی را برای زندگی خود در نظر بگیرند و در صورت اجرایی نشدن آن‌ها توسط زوج، زوجه می‌تواند درخواست طلاق کند. اگر مردانی که اکنون هر از گاهی مقابل مجلس تحصن می‌کنند این صفحات را مطالعه می‌کردند، شاید به‌راحتی آن‌ها را نمی‌پذیرفتند و بسیاری از مشکلاتی که امروز با آن روبه‌رو هستند به وجود نمی‌آمد.
مهریه‌های سنگین؛ اهرم فشار زنان
به گفته حسین‌آبادی مطابق مواد ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ قانون مدنی، برای موافقت با درخواست طلاق زن شرایطی مشخص شده است؛ از این رو نمی‌توان گفت شرایط طلاق برای زنان راحت است چرا که زنان مجبورند تمام مهریه خود را ببخشند تا دادگاه با درخواست طلاق آن‌ها موافقت کند.
وی با اشاره به اینکه در برخی موارد، زنان از مهریه به عنوان اهرم فشار استفاده می‌کنند تا بتوانند طلاق بگیرند، می‌افزاید: مهریه‌های سنگین به‌ویژه در سال‌های نخست زندگی می‌تواند ثبات زندگی را به خطر بیندازد و همین مسئله در سال‌های اخیر موجب بروز نگرانی و اضطراب مردان و حربه‌ای برای زنان شده است تا بتوانند نظرات خود را در زندگی مشترک تحمیل کنند. با این حال ما نباید به دلیل اینکه برخی از مهریه‌های سنگین موجب بروز مشکلات خانوادگی شده است، سقف ۱۴ سکه را برای مهریه‌ها تعیین کنیم چرا که با توجه به اینکه حق طلاق با مرد است ممکن است مردان هر وقت بخواهند به‌راحتی ۱۴ سکه را بپردازند و همسرشان را طلاق بدهند. بنابراین اگر قرار است برای مهریه سقف تعیین شود باید یک حدمتعارف درنظر گرفته شود که زوج و زوجه آسیب نبینند.
تعیین و پذیرش مهریه اجباری نیست
نیره قوی؛ استاد گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در پاسخ به این پرسش ما که آیا می‌توان برای مهریه سقف تعیین کرد یا خیر، اظهار می‌کند: قانون اساسی می‌گوید تعیین مقدار مهریه منوط به توافق طرفین یعنی زوج و زوجه است و طبق قانون هیچ فردی به جز زوجه نمی‌تواند مهریه را تعیین و هیچ فردی به جز زوج نمی‌تواند آن را بپذیرد و به محض اینکه زوج و زوجه پیمان عقد می‌بندند، زوجه مالک مهریه می‌شود و می‌تواند آن را تصرف کند. اما قانون می‌تواند برای اندازه مشخصی از مهریه محکومیت مالی و بیشتر از آن مالیات در نظر بگیرد و از این طریق از تعیین مهریه‌های نجومی، بی‌منطق و دردسرساز پیشگیری کند.
به گفته قوی، برخی مردان بی‌توجه به پیامدهای منفی مهریه‌های بسیار بالا، آن را می‌پذیرند و سپس دچار مشکل می‌شوند. در واقع مهریه به ابزاری برای عقده‌گشایی و سوءاستفاده تبدیل شده است. بنابراین مجلس درصدد است این پیامدهای منفی را تعدیل و از تعیین مهریه‌های غیرمنطقی پیشگیری کند.
نظر شما